สันติสุขเกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลา ไม่จำเป็นต้องหลีกลี้หนีโลกหรือปลีกตัวจากผู้คน ชีวิตประจำวันสามารถนำมาซึ่งความสงบเย็นในจิตใจได้ ขอเพียงแต่เราวางใจให้ถูกต้อง ไม่พลัดเข้าสู่ความหลงตามความเคยชิน เริ่มตั้งแต่ตื่นนอนจนเข้านอน ทุกกิจกรรมไม่ว่าเล็กหรือใหญ่ สามารถเติมความสุขให้แก่จิตใจได้ หากเราใช้กิจกรรมดังกล่าวเป็นการฝึกฝนทางจิตวิญญาณไปพร้อม ๆ กัน อาทิ เป็นเครื่องฝึกสติ หรือเตือนใจให้ใฝ่ในการทำความดี มีเมตตาต่อสรรพชีวิต สติและความคิดที่เป็นกุศลนั้นนอกจากก่อให้เกิดความโปร่งเบาเย็นใจแล้ว ยังปิดช่องไม่ให้ความหลงมาครอบงำใจ อีกทั้งยังตัดหน้ามิให้กิเลสตัณหามาชักนำจิตไปสู่ความทุกข์

ความทุกข์นั้นมักเกิดจากพฤติกรรมซ้ำซากที่ทำเป็นนิสัย ในทำนองเดียวกันความสุขก็สามารถเกิดขึ้นได้จากนิสัยใหม่ที่เราจงใจสร้างขึ้นมา โดยเริ่มตั้งแต่ระดับความรู้สึกนึกคิด นิสัยดังกล่าวไม่จำต้องสร้างขึ้นจากการปลีกวิเวก เข้าคอร์สปฏิบัติธรรม หรือเปลี่ยนสถานที่ เปลี่ยนวิถีชีวิต แต่สามารถก่อตัวขึ้นได้จากการดำเนินชีวิตอย่างที่เคยทำท่ามกลางสิ่งแวดล้อมเดิม ๆ เพียงแต่วางใจเสียใหม่ ด้วยการน้อมจิตให้เป็นกุศล และที่สำคัญคือทำกิจกรรมต่าง ๆ อย่างมีสติ เติมใจใส่ลงไปในทุกอิริยาบถ ไม่ใช่ทำแบบครึ่งหลับครึ่งตื่นหรือใจลอย ก็จะทำให้ทุกกิจกรรมและทุกอิริยาบถกลายเป็นการปฏิบัติธรรมไปทันที ไม่เพียงช่วยให้การดำเนินชีวิตประจำวันของเราเป็นไปตามปกติเท่านั้น แต่ยังเพิ่มคุณค่าทางจิตวิญญาณให้แก่ชีวิตของเราด้วย

สันติสุขทุกลมหายใจ หนังสือเล่มใหม่ของท่านติช นัท ฮันห์ จากการถ่ายทอดอย่างสละสลวยของคุณจิตร์ ตัณฑเสถียรและคณะ เป็นคู่มือที่เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ต้องการสัมผัสกับความสุขทุกขณะโดยไม่ต้องหลีกลี้หนีโลก สามารถมีชีวิตใหม่แม้ยังจำเป็นต้องอยู่ในสิ่งแวดล้อมเดิม ๆ ที่ดูเหมือนเร่งรัดจนแทบไม่มีเวลาว่าง จุดเด่นประการหนึ่งของหนังสือเล่มนี้ คือ “คาถา” ที่ช่วยเตือนใจให้เรากลับมามีสติ หรือน้อมจิตให้เป็นกุศล เมื่อทำกิจกรรมหรืออยู่ในอิริยาบถต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน คาถาเหล่านี้เป็นเครื่องมืออย่างดีในการชักนำจิตสู่แนวทางที่ถูกต้อง ก่อนที่นิสัยเดิม ๆ คือความหลงลืมหรือความนึกคิดในทางอกุศล จะฉวยโอกาสแย่งชิงเอาความคิดไปปรุงแต่งจนเกิดทุกข์

วิธีการหรือแบบฝึกหัดที่นำเสนอในหนังสือเล่มนี้ เป็นเรื่องที่ทำได้ง่ายแต่มีอานิสงส์มาก เพียงแค่เลือกทำไม่กี่อย่าง แต่ทำอย่างต่อเนื่องเป็นประจำ ก็สามารถก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในจิตใจและชีวิตของเราได้ อีกทั้งยังขยายขอบข่ายแห่งความเปลี่ยนแปลงให้ครอบคลุมกว้างขวางถึงชีวิตส่วนอื่น เช่น การทำงาน การบริโภค และความสัมพันธ์กับผู้อื่น ขณะเดียวกันก็จะบันดาลใจให้เราเกิดฉันทะที่จะนำเอาแบบฝึกหัดอื่น ๆ ไปปฏิบัติเพิ่มขึ้น

ท่านติช นัท ฮันห์ เป็นทั้งนักเขียน กวี และวิปัสสนาจารย์คนสำคัญของโลกยุคปัจจุบัน งานเขียนของท่านนั้นเต็มไปด้วยความลุ่มลึก และเปี่ยมไปด้วยแรงบันดาลใจที่สามารถปลุกประพิมพายแห่งความสงบขึ้นในใจเรา อีกทั้งยังส่องนำให้เราค้นพบความปรารถนาที่แท้จริงในส่วนลึกของใจ นั่นคือ ความใฝ่ในความดีงามอันมีความสงบเย็นเป็นเครื่องหล่อเลี้ยงภายใน เมื่อราว ๓๕ ปีที่แล้ว ปาฏิหาริย์แห่งการตื่นอยู่เสมอ ของท่าน ได้เปลี่ยนแปลงชีวิตของผู้คนเป็นจำนวนไม่น้อย เช่นเดียวกับ สันติภาพทุกย่างก้าว ใน ๑๕ ปีต่อมา ไม่ต้องสงสัยเลยว่า สันติสุขทุกลมหายใจ จะเปลี่ยนชีวิตของผู้คนในยุคนี้ได้ไม่แพ้สองเล่มก่อน

พระไพศาล วิสาโล
๑๓ กันยายน ๒๕๕๕