ประเภท : งานเขียน | |
![]() |
สร้างภูมิคุ้มใจ โดย พระไพศาล วิสาโล |
คำปรารภ อันตรายไม่ได้มีอยู่นอกตัวเราเท่านั้น หากยังอยู่ในตัวเราด้วย อันตรายประการหลังมิได้มีแค่เชื้อโรคเท่านั้น ที่สำคัญกว่านั้นคือ อารมณ์อกุศล เช่น ความโกรธ ความพยาบาท ความเศร้า ความหดหู่ ความรู้สึกผิด ความอาลัยอาวรณ์ เป็นต้น อารมณ์เหล่านี้พระพุทธเจ้าเรียกว่า “อันตรายที่ปกปิด” หากครอบงำใจเรา ไม่เพียงทำให้เรากินไม่ได้นอนไม่หลับ แต่อาจทำให้ถึงกับล้มป่วยหรือพิการ หรือทำร้ายตนเอง ยังไม่ต้องพูดถึงการพูดหรือทำในสิ่งที่ไม่สมควร จนเกิดเรื่องเดือดเนื้อร้อนใจตามมา เชื้อโรคนั้นหากเข้าสู่ร่างกายเรา ย่อมมิอาจทำอันตรายได้ง่าย เพราะเรามีระบบภูมิคุ้มกันที่คอยป้องกันร่างกายเอาไว้ ในทำนองเดียวกัน จิตใจเราก็มีภูมิคุ้มกันที่คอยรักษาใจไม่ให้เพลี่ยงพล้ำต่ออารมณ์อกุศล แต่ทุกวันนี้ผู้คนส่วนใหญ่มีภูมิคุ้มใจต่ำมาก เพราะมัวใส่ใจกับสิ่งนอกตัว จนลืมดูแลจิตใจของตน ในขณะที่มีความรู้มากมายในเรื่องนอกตัว แต่เรื่องชีวิตจิตใจนั้น กลับมีความรู้น้อยมาก ยิ่งรอบตัวเต็มไปด้วยสิ่งกระตุ้นเร้า อารมณ์อกุศลต่าง ๆ ก็เกิดขึ้นง่าย และสามารถคุกคามจิตใจได้ตลอดเวลา ผลคือผู้คนมีความทุกข์มากขึ้น แม้ชีวิตจะสะดวกสบายกว่าแต่ก่อนก็ตาม การสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกายนั้นสำคัญก็จริง แต่ยังไม่เพียงพอ เราจำเป็นต้องสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่จิตใจด้วย ชีวิตจึงจะประสบความสุขและความเจริญงอกงาม ภูมิคุ้มกันในร่างกายนั้นช่วยให้อายุยืนยาวก็จริง แต่หากขาดภูมิคุ้มกันในจิตใจแล้ว ชีวิตก็ตกต่ำย่ำแย่ได้ง่าย อายุยืนยาวจะมีประโยชน์อะไรหากเต็มไปด้วยความทุกข์และความเสื่อมทราม ในทำนองเดียวกันมีความรู้มากมายในทางวิชาชีพ แต่ไม่เคยเรียนวิชาชีวิตเลย ก็ยากที่จะมีความสุขได้ แม้มีความสามารถในการควบคุมสิ่งต่าง ๆ ให้มาปรนเปรอตน แต่เมื่อเกิดปัญหาชีวิต กลับพาจิตใจออกจากความทุกข์ไม่ได้ เข้าทำนอง “ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด” จะไม่ดีกว่าหรือหากเราจะหันมาเรียนรู้วิชาชีวิตให้มากขึ้น เพื่อมีสติปัญญาฝ่าฟันอุปสรรคทั้งหลายที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ขณะเดียวกันก็รักษาใจมิให้ “อันตรายที่ปกปิด” มาเบียดเบียนทำร้ายได้ หนังสือเล่มนี้ประกอบด้วยคำบรรยาย ๒ บท บทแรก “สร้างภูมิคุ้มใจ” ปรับปรุงจากคำบรรยายที่โรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต เมื่อวันที่ ๔ เมษายน ๒๕๕๘ ส่วนบทหลัง “วิชาชีวิต” มีที่มาจากคำบรรยายแก่คณะครูและเจ้าหน้าที่โรงเรียนวรรณสว่างจิต ณ วัดป่าสุคะโต เมื่อวันที่ ๒๐ มีนาคม ๒๕๕๘ ชมรมกัลยาณธรรมมีความประสงค์ที่จะพิมพ์คำบรรยายทั้ง ๒ บทเพื่อแจกเป็นธรรมทานในโอกาสขึ้นปีใหม่ ข้าพเจ้ายินดีอนุญาตและขออนุโมทนาในกุศลจริยานี้ ขอขอบคุณทุกท่านที่มีส่วนร่วมในการจัดทำหนังสือนี้ ตั้งแต่เตรียมต้นฉบับ ดำเนินการจัดพิมพ์ รวมทั้งทำภาพปกและภาพประกอบที่งดงามช่วยให้หนังสือน่าอ่านยิ่งขึ้น พระไพศาล วิสาโล |
รวบรวมงานเขียนและบทความของพระไพศาล
วิสาโล www.visalo.org korobiznet
เอื้อเฟื้อพื้นที่
|